VÜCUDUMUZDA KİLO ALMA VEYA VERME MEKANİZMASI NASIL İŞLİYOR?
- Diyetisyen Ceren Filiz
- 7 Haz 2021
- 3 dakikada okunur
‘’Kilo alıp- vermek vücudumuz için ne demektir? Zayıflama sürecinde mucizevi bir besin var mıdır?’’
Fazla kilolarınızla başınız belada ve kilo vermeye kararlısınız. Ne yapmanız gerektiğini bilmiyorsunuz ve biraz araştırma yapmaya karar verdiniz. İnternette, TV’de sabah programlarında, sosyal medyada bir gecede 3 kilo zayıflatan kürler, bitki çayları veya pulbiberli yoğurtlar, limonlu sular gördünüz.
Evet, birçoğunuz zayıflamaya karar verdiğinde başına ilk gelen bu oluyor. Sağlıklı beslenme konusunda yemek yemeyi bilen herkesin maalesef bir fikri oluyor ve etrafta çok fazla bilgi kirliliği oluşuyor. Sizlerde doğal bir psikolojiyle rahatsız olduğunuz kilolarınızdan hemen kurtulmak istediğiniz için ‘’bunu yaparsanız şu kadar kilo vereceksiniz’’ garantili kürleri yaparak umut tacirlerinin ekmeğine yağ sürmüş oluyorsunuz. Öncelikle o garanti edilen kiloların daha fazla sosyal medya erişimi almak veya izlenmek için o an kafadan uyudurulup yazıldığına emin olmalısınız 😊. O zaman gelin kilo vermek vücudumuz için aslında ne demektir onu bir güzel öğrenelim.
Öncelikle bu mekanizmayı anlayabilmek için size birkaç terimden bahsetmek istiyorum. Bunlardan biri bazal metabolizma hızı (BMH). Bazal metabolizma hızı, yemek yenildikten 12-14 saat sonra, 30 dakikalık mutlak dinlenme anında vücudun çalışması için harcanan enerji miktarıdır diyebiliriz. Organlarımız çalışmak için tıpkı bir aracın yakıta ihtiyaç duyması gibi enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bu enerji hayatidir ve organlarımızın işleyişini sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmesi için gereklidir.
Günlük olarak gezeriz, koşarız, konuşuruz, eğleniriz. Bunları yapabilmek içinde belirli bir miktar enerjiye ihtiyaç duyarız. Yani fiziksel aktivitelerimiz içinde enerji harcarız.
Tükettiğimiz besinlerin sindirimi içinde belirli bir miktar enerji harcarız buna da besinlerin termik etkisi deriz.
Vücudumuzun günlük belirli bir enerji gereksinmesi vardır. Bu gereksinme yukarıda anlattığım üç başlık altında (BMH, Fiziksel aktivite ve Besinlerin termik etkisi) toplanır. Günlük gereksinim tükettiğimiz besinlerden gelen enerji(yakıtımız) ile sağlanır. Bunu bir tahterevalli gibi düşünebilirsiniz. Bir tarafta vücudumuz için harcanılan enerji, bir tarafta ise tükettiğimiz besinlerden vücudumuza giren enerji vardır. Tahteravalli eğer dengede ise (enerji dengesi) ne kilo alır, ne de kilo veririz. Kilo verebilmek için harcanılan enerji alınan enerjiden fazla olmak zorundadır. Buna negatif enerji dengesi denir. Eğer tam tersi alınan enerji fazlaysa o zamanda kilo alırsınız ve buna pozitif enerji dengesi denir.
Kilo vermek için tek yol negatif enerji dengesini oluşturmaktır. Bunun başka hiçbir yolu yoktur. Siz limonlu su tüketerek veya sihirli olduğunu düşündüğünüz karışımları tüketerek sabaha 3 kilo vermeyi bekleyemezsiniz çünkü harcanılan enerji alınan enerjiden kesinlikle fazla değildir.
Bu yazıyı okumadan önceki kilo alma sürecinizi hatırlayın. Tek bir besini geceden yanlışlıkla tüketip sabah uyandığınızda aynada kendinizi fazla kilolarınızla görmediniz değil mi? Aynı şekilde zayıflama sürecinde de diyetinizde enerji açığı oluşturmadan yalnızca bir bitki çayı veya belirli bir kür tüketerek zayıflayamazsınız.
Ayrıca bu tarz mucizevi olarak adlandırılan ürünler genellikle ticari kaygılar güden kişiler tarafından üretilmiş ürünler olduğu için içeriklerinin güvenilir olmama ihtimali yüksektir. Çünkü bu kişiler sizin sağlığınızı değil de maddi kaygılarını düşünmektedir. Sizler sabaha fit bir görünüm hayaliyle yanıp tutuşurken karaciğeriniz başta olmak üzere diğer tüm iç organlarınız tehlike altında olabilir.
Ya da şok diyetler diye adlandırdığımız günlük çok çok az kalorili (1000 kaloriden az) diyetleri (o detoksu, bu detoksu falan diye adlandırırlar genelde ve sihirli bir formül etkisi bırakır) sizin bazal metabolizma hızınızı karşılayamayacağı için organlarınız gerekli yakıta ulaşamaz ve bunun sonucunda ‘’hoş geldin çeşitli kronik hastalıklar’’ diyebiliriz.
Yeşilçay içmek, bol su tüketmek gibi kilo verme sürecini destekleyen bazı seçeneklerimiz tabiki var ama bunlar kesinlikle enerji açığı oluşturmadan kilo verimi sağlamayacaktır. Enerji açığı oluşturulmuş bir vücutta zayıflama sürecine katkı sağlaması için tabi ki tüketilebilir.
Öyleyse Zayıflamak İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?
1. Vücudunuz için yeterli ve dengeli bir beslenme planı ile enerji açığı oluşturun
2. Bu enerji açığını fiziksel aktivite ile destekleyin (harcanılan enerji için bahsettiğim üç başlıktan ikincisi)
3. Bazal metabolizma hızınızı arttırarak enerji açığınıza destek olmak istiyorsanız günde 2 fincanı geçmeyecek şekilde yeşilçay içebilir, bol bol su tüketebilirsiniz. Yine kan şekerinizi dengede tutmaya yardımcı olan tarçın ve elma sirkesini rutininize ekleyerek yeme ataklarının önüne geçebilir, dolaylı yoldan enerji açığı sağlamaya katkıda bulunabilirsiniz.
4. Hala ‘’Ama ben pul biberli yoğurt tüketerek zayıflıyorum bence’’ düşüncesini aklından atamayanlardansanız bunun psikolojik bir sonuç olduğunu bilmelisiniz. Kilo verme sürecinde mutlu olmak ve süreçten keyif almak çok çok önemli olduğu için tabi ki sizi kırmayacağım. Vücudunuz için zararlı olmayacak (form çayları vb asla), günlük tüm diyetinizi kapsamayacak şekilde (3 gün boyunca kabak yemek veya shake içmek vb asla) sizi adapte eden küçük rutinleri mesela pulbiberli yoğurt, limonlu ılık su gibi diyetinize eklemekte bir zarar yoktur.
Comments